ประวัติความเป็นมา

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย เป็นมหาวิทยาลัยสงฆ์แห่งคณะสงฆ์ไทยที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้ทรงสถาปนาขึ้น ณ วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ เพื่อเป็นสถาบันการศึกษาพระไตรปิฎกและวิชาชั้นสูงสำหรับพระภิกษุ สามเณรและคฤหัสถ์ โดยพระราชทานนามว่า มหาธาตุวิทยาลัย เมื่อปีพุทธศักราช 2430 และได้เปิดดำเนินการศึกษาเมื่อวันที่ 8 พฤศจิกายน พุทธศักราช 2432

พุทธศักราช 2512 มหาเถรสมาคมได้ออกคำสั่งเรื่อง การศึกษาของมหาวิทยาลัยสงฆ์ พ.ศ. 2512 จำนวน 12 ข้อ สาระสำคัญของข้อ 3 ระบุส่วนที่เกี่ยวกับมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยไว้ว่า “ให้การศึกษาของมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ณ วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ ซึ่งดำเนินการอยู่แล้ว เป็นการศึกษาของคณะสงฆ์”

พุทธศักราช 2527 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 โดยคำแนะนำและยินยอมของรัฐสภา ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตราพระราชบัญญัติ กำหนดวิทยฐานะผู้สำเร็จวิชาการทางพระพุทธศาสนา พ.ศ. 2527 โดยมาตรา 4 (3) กำหนดไว้ว่า “ให้ผู้สำเร็จวิชาการพระพุทธศาสนาตามหลักสูตรปริญญาพุทธศาสตรบัณฑิต มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์ มีวิทยฐานะชั้นปริญญาตรี เรียกว่า “พุทธศาสตรบัณฑิต” ใช้อักษรย่อว่า “พธ.บ.”

พุทธศักราช 2540 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 โดยคำแนะนำและยินยอมของรัฐสภา ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตราพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ให้มีสถานภาพเป็นนิติบุคคล และเป็นมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ ตามประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 114 ตอนที่ 51 ก ลงวันที่ 1 ตุลาคม 2540

พุทธศักราช 2549 คณะสงฆ์จังหวัดชัยภูมิ ได้ขออนุมัติเปิดโครงการหลักสูตรประกาศนียบัตรการบริหารกิจการคณะสงฆ์ (ป.บส.) ณ วัดชัยภูมิวนาราม ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ โดยมีพระนักศึกษาซึ่งเป็นพระสังฆาธิการจำนวน 62 รูป เป็นต้นมา

พุทธศักราช 2550 คณะสงฆ์จังหวัดชัยภูมิ โดยมีพระราชชัยมุนี เจ้าคณะจังหวัดชัยภูมิเป็นประธาน ได้ดำเนินการขอเปิดหน่วยวิทยบริการ วิทยาเขตนครราชสีมา ณ วัดชัยภูมิวนาราม ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดชัยภูมิ โดยได้รับอนุมัติให้จัดตั้งหน่วยวิทยบริการตามประกาศมหาวิทยาลัย ลงวันที่ 8 พฤษภาคม พุทธศักราช 2551

พุทธศักราช 2551 ได้รับอนุมัติให้เปิดหลักสูตรพุทธศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ ตามประกาศมหาวิทยาลัยฯ ลงวันที่ 8 พฤษภาคม พุทธศักราช 2551

พุทธศักราช 2553 ได้รับอนุมัติให้เปิด

1) หลักสูตรพุทธศาสตรบัณฑิต สาขาวิชารัฐศาสตร์ ตามประกาศมหาวิทยาลัยฯ ลงวันที่ 1 เมษายน พุทธศักราช 2553

2) หลักสูตรพุทธศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา ตามประกาศมหาวิทยาลัยฯ ลงวันที่ 1 เมษายน พุทธศักราช 2553

พุทธศักราช 2558 ได้ยกฐานะจากหน่วยวิทยบริการจังหวัดชัยภูมิ เป็นมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์ชัยภูมิ ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 132 ลงวันที่ 9 พฤศจิกายน 2558

พุทธศักราช 2564 ได้รับอนุมัติจากสภามหาวิทยาลัยให้เปิดหลักสูตรและเปิดสอนหลักสูตรพุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา (หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2564) ตั้งแต่วันที่ 28 เมษายน พ.ศ.2564

พุทธศักราช 2564 ได้รับอนุมัติจากสภามหาวิทยาลัยให้เปิดหลักสูตรและเปิดสอนหลักสูตรรัฐศาสตรมหาบัณฑิต (หลักสูตรปรับปรุง พ.ศ. 2564) ตั้งแต่วันที่ 28 เมษายน พ.ศ. 2564